Ortodoncja - Leczenie ortodontyczne dzieci Wrocław

We współczesnej stomatologii istnieje wiele rodzajów aparatów ortodontycznych, umożliwiających leczenie nawet skomplikowanych wad ortodontycznych zarówno u dzieci jak i dorosłych.

Główne kryteria, które decydują o wyborze odpowiedniej metody leczenia to:

• rodzaj wady,
• koszty,
• czas leczenia oraz,
• estetyka.

Aparaty ruchome

Stosowane są głównie u dzieci z uzębieniem mlecznym lub mieszanym (zęby mleczne i stałe). Skuteczne leczenie ortodontyczne za pomocą aparatów ruchomych wymaga bezwzględnie systematyczności, samodyscypliny oraz współpracy pomiędzy małym pacjentem, rodzicami i lekarzem.

Na podstawie pobranych na pierwszej wizycie wycisków, w pracowni przygotowywane są indywidualnie dopasowane aparaty. Mają one postać kolorowych płytek akrylowych połączonych z metalowymi elementami (klamry, sprężyny, śruby oraz łuki). Po drobnych korektach i po dokładnym instruktażu stosowania pacjent otrzymuje swój piękny, wielokolorowy aparat. Czas leczenia uwarunkowany jest rodzajem wady, wiekiem pacjenta, a co za tym idzie także i podatnością zgryzu na zmiany, ale w szczególności zależy od systematyczności noszenia aparatu. Należy pamiętać o skrupulatnym wykonywaniu wszystkich czynności zaleconych przez lekarza oraz o wyznaczonych wizytach kontrolnych co 5-6 tygodni w celu oceny postępów leczenia.

Aparat należy:

• nosić przez określoną przez lekarza ortodontę liczbę godzin
• aktywować według zaleceń lekarza
• dokładnie czyścić za pomocą szczoteczki oraz przechowywać w suchym pojemniczku

Aparaty ruchome mogą także posłużyć jako utrwalenie efektów leczenia za pomocą aparatów stałych. W tym przypadku także należy pamiętać o systematyczności, aby zapobiec nawrotom wady.

Aparaty stałe

U dzieci aparat stały cienkołukowy może zostać założony dopiero, gdy mają wszystkie zęby stałe.
U osób starszych nie ma żadnych ograniczeń wiekowych, jednak ze względu na zakończony rozwój kości, do leczenia niektórych typów wad konieczna jest w niektórych przypadkach interwencja chirurga.

Największą popularnością cieszą się tradycyjne aparaty stałe, tzw. metalowe. Składają się one z przyklejonych do zebów metalowych zamków, pierścieni i łuków, które zamocowane są za pomocą kolorowych ligatur (gumeczek). Podczas comiesięcznych wizyt kontrolnych aparat jest aktywowany, co daje ogromne pole do popisu dla pacjentów, gdyż każdy może stworzyć swój własny, niepowtarzalny wygląd aparatu poprzez dobór barwnych ligatur zmienianych podczas wizyty.

Aparat nie musi być szary i smutny, gdyż istnieje możliwość zabawy kolorami poprzez wymieniane co wizytę gumki. W pełnej palecie kolorów znajdują się także takie, które odpowiadają barwie aparatu czy zębów, dzięki czemu są mało widoczne.

Leczenie za pomocą aparatów stałych zapewnia komfort zarówno dla młodych pacjentów, jak i dla ich rodziców, gdyż nie jest już konieczna rygorystyczna kontrola czasu noszenia aparatu. Całodobowa praca aparatu ortodontycznego umożliwia szybsze i bardziej efektywne leczenie. Podjęcie leczenia ortodontycznego odpowiednio wcześnie gwarantuje szybsze i trwalsze rezultaty leczenia.

Aparat stały kryształowy i porcelanowy

U pacjentów chcących uniknąć „metalowego” wyglądu aparatu istnieje możliwość zastosowania aparatów estetycznych ceramicznych (porcelanowych) lub kryształowych.

Zamki ceramiczne dobierane są do koloru zębów pacjentów, dzięki czemu są niewidoczne dla rozmówców.
W zamkach stosuje się zwykle standardowe łuki metalowe, jednak istnieje możliwość wymiany ich na łuki powlekane, czyli takie, które również mogą zostać dobrane do koloru zębów.

Zamki kryształowe wykonane są z idealnie przeźroczystego szafiru, dzięki czemu zapewniają jeszcze większy komfort i estetykę.

Aparat lingwalny

Aparat lingwalny (językowy) jest alternatywą dla pacjentów, którzy z pewnych względów (np. ze względu na wykonywany zawód) nie mogą sobie pozwolić na założenie aparatu tradycyjnego lub estetycznego.

Zamki w aparacie lingwalnym przyklejone są po językowej lub podniebiennej stronie koron zębów, stąd są całkowicie niewidoczne dla rozmówcy. Aparaty te wykonywane są głównie ze złota oraz projektowane są według indywidualnych potrzeb pacjenta, z tego względu należy się liczyć z większym kosztem leczenia.

Kontakt aparatu bezpośrednio z językiem powoduje początkowo dyskomfort i może wiązać się z trudnościami w mówieniu, które zanikają jednak po czasie adaptacji pacjenta do aparatu.

Aparat Herbsta

Aparat Herbsta jest na stałym złożonym aparatem ortodontycznym odlewanym indywidualnie dla każdego pacjenta.

Stosowany jest głównie przy leczeniu tyłozgryzów (cofnięta bródka i żuchwa). Aparat Herbsta ma postać metalowych rurek mocowanych do pierścieni stałego aparatu za pomocą śrubek. Stale działająca siła powoduje wysunięcie żuchwy, zmieniając jej relację do szczęki. Aparat dobroczynnie wpływa na mięśnie narządu żucia, staw skroniowo-żuchwowy oraz pozwala przywrócić bardziej atrakcyjne rysy twarzy. Aparat mocowany jest na okres od kilku do kilkunastu miesięcy w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.

Adaptacja do aparatu przebiega pomyślnie, chociaż ze względu na obecność rurek ograniczone są boczne ruchy żuchwy.

Przerzut podniebny

Przerzut podniebienny (łuk podniebienny, TPA ang. Trans Palatal Arch) należy do aparatów grubołukowych (wykonywanych z drutu o średnicy 0,9 mm). Ma kształt łuku przebiegającego zgodnie z wypukłością podniebienia (ale nie dotykając go), łącząc obustronnie pierwsze lub drugie stałe trzonowce szczęki.

Łuk podniebienny służy do stabilizacji zakotwienia zębów lub ich aktywnego przesuwania. Przerzut podniebienny znajduje szerokie zastosowanie jako samodzielny aparat leczniczy lub jako aparat pomocniczy w połączeniu z prawie wszystkimi technikami aparatów stałych.

Maska twarzowa

Maska twarzowa (maska Delaire’a) to wyciąg zewnątrzustny stosowany łącznie z aparatem stałym lub ruchomym. Maska składa się z metalowej ramy do której przymocowane są podpórki operające się o czoło i o bródkę. Na wysokości warg do szkieletu przymocowane są metalowe wąsy o które zahaczane są wyciągi elastyczne, wewnątrzustnie zahaczane o elementy aparatu. Maska twarzowa stosowana jest przede wszystkim u dzieci, najlepiej przed ich skokiem wzrostowym (u chłopców 12-13 lat, u dziewczynek 10-12 lat). Wyciąg służy do doprzedniego przemieszczeniu górnych zębów, u rosnących dzieci może też działać ortopedycznie, pobudzając wzrost doprzedni szczęki. Maska twarzowa stosowana jest w niedorozwoju kości szczęk oraz w wadach doprzednich.

Współpraca pacjenta jest przy leczeniu maską twarzową warunkiem niezbędnym do skutecznego efektu terapii. Na początku leczenia aktywnego maskę Delaire’a należy nosić min. 14-16 godzin na dobę.

Płytka rozklinowująca

Płytka rozklinowująca to płytka podnosząca zgryz potrzebna w przypadkach, gdy zgryz jest zbyt głęboki (dolne zęby przykryte przez górne) bądź w przypadku gdy górne zęby „schowane” są za dolnymi. Pomaga prawidłowo ustawić zęby, skorygować zgryz bez niebezpieczeństwa zerywania przez pacjenta zamków.

Miniimplanty

Mikroimplanty (miniimplanty, implanty ortodontyczne) to kilkumilimetrowe śruby (6 mm) umieszczane w kości szczęk, pozwalające na szybsze przesunięcia zębowe w szczególnych sytuacjach.

Mikroimplant tworzy tzw. jednostkę maksymalnego zakotwienia umożliwiającą szybsze przemieszczanie pojedynczych zębów lub ich grup. Umieszczenie mikroimplantu w kości odbywa się podczas rutynowej wizyty ortodontycznej w znieczuleniu miejscowym. Po zakończeniu danej fazy leczenia implant ortodontyczny usuwany jest z kości także bezboleśnie, w znieczuleniu miejscowym.

Aparat Hyrax

Stłoczenia i rotacje zębów są często wynikiem zbyt wąskiej szczęki lub żuchwy. W celu eliminacji tej wady stosuje się aparat stały typu HYRAX.

Aparat typu HYRAX składa się z pierścieni montowanych wokół zębów, metalowej konstrukcji połączonej za pomocą śrubki. To właśnie poprzez aktywowanie tego ostatniego elementu zgodnie z zaleceniami lekarza dochodzi do poszerzenia szczęki oraz wytworzone zostaje miejsce na prawidłowe wprowadzenie stłoczonych zębów do łuku.

Aparat Hyrax, poprzez poszerzenie szczęki powoduje rozsunięcie się dna jamy nosowej, a to ma pozytywny wpływ na czynności oddychania.

Początkowo pacjent może odczuwać dyskomfort oraz problemy z mówieniem. Po około tygodniu od montażu aparatu dolegliwości te powinny ustąpić.

W pierwszym etapie leczenia pomiędzy górnymi jedynkami zauważyć można "przerwę" (tzw. diastema), która jest efektem rozszerzenia szwu podniebiennego i zamykana w następnym etapie leczenia.

W celu pełnej kontroli postępów leczenia zaleca się wizyty w odstępach co 2 tygodnie.

Kilka miesięcy po założeniu aparatu, po uzyskaniu zadowalających efektów i ich utrwaleniu, możliwy jest demontaż aparatu oraz dalsze leczenie ortodontyczne.

Poszerzenie szczęki lub żuchwy zdecydowanie poprawia wygląd i symetrię twarzy, niweluje jedną z przyczyn wad wymowy oraz tworzy właściwe stosunki zgryzowe.